donderdag 26 januari 2012

Houtoogst.




Drenthe bestaat uit een aantal grote boswachterijen. Ik werk zelf in boswachterij Hooghalen/Grolloo, dit is 1 van de jongere boswachterijen in de provincie. De bossen van Grolloo zijn aangelegd net voor de oorlog en de bossen van Hooghalen tijdens en net na de oorlog. Het zijn echte produktieboswachterijen en op oude plankaarten spreekt men dan ook over boomakkers. Binnen onze boswachterij oogsten wij per jaar tussen de 12.000 en 16.000 m3 hout. Het bos is in vier stukken verdeeld en 1 keer in de 4 jaar komen we terug in een deel.

Bovengenoemde bossen bestaan voor het grootste gedeelte uit Fijnspar, Sitkaspar, Douglas, Japanse lariks, Grove den, Amerikaanse eik, Inlandse eik, Beuk, Zwarte den, Oostenrijkse den,Weymouthden,en nog enkele aparte soorten als Tsuga en Chamacyparis. Houtoogst stoot nogal eens tegen het zere been van het publiek, slopers, bosvernielers dat wordt er geregeld tegen ons gezegd. Vanuit het oogpunt van de recreant is dat misschien ook wel  zo maar echter het hele proces van oogsten zit een goed uitgedacht plan.


Veel bomen worden erg dicht op elkaar geplant vaak is de onderlinge plant afstand dan ook niet meer dan 1,5 meter.
Binnen in deze opstanden komt totaal geen zon, de takken sterven dus allemaal af. Hoe dunner de takken die afsterven hoe kleiner de noesten later in het hout


Tijdens de eerste dunning wordt er een complete rij bomen geoogst, door deze methode is een opstand voor de volgende oogst toegangeklijk.


Als het vak toegankelijk is wordt er gekeken naar de mooiere bomen, de zogenaamde toekomstbomen. Dit zijn bomen die aan bepaalde kwalificaties voldoen, recht takvrij en gezond. Dit worden op denduur top produktie bomen die een kwalitiet stuk hout gaan leveren.


Er gaan heel wat jaren verstreken in het proces van groei .


Maar na elke oogst verandert de opstand.


Door het weghalen van concurrenten krijgen de blijvende bomen meer licht. Licht is belangrijk voor de groei.


 Maar inzichten veranderen en zo ook de kijk naar de bossen. Recreatie en natuur werden steeds belangrijker en de productiebossen kregen een andere benoeming, het werden multifunctionele bossen. Houtooggst, natuur en recreatie  kregen alledrie aandacht.
De opstanden waren allemaal even oud, zelfde lengte , recht op rijen  dus eigenlijk saai om te zien. Dood hout werd altijd verwijderd dus ook voor spechten en insecten was er geen plaats.


Voordat de zaag het bos ingaat wordt er nu eerst een grondige inventarisatie gehouden. Horstbomen, holle bomen, mierennesten en andereflora en fauna worden goed aangegeven in het veld.



Er werd begonnen met het kappen van grotere oppervlaktes midden in de opstanden. Er ontstond een soort lappen dekken  van open plekken midden in de bosvakken.




Op deze open plekken werd loofhout aangeplant.


Maar ook de natuur zelf hielp een handje mee. Natuurlijke verjonging van diverse bomen stak de kop op.


Maar ook op plekken waar geen loofhout ingeplant werd kwam spontaan nieuw bos.


Door deze manier van werken ontstaat er langzamerhand een ander bosbeeld. Dik hout afgewisseld met jong, gezonde bomen en dode en opgroeiend loofhout zorgen nu voor een nieuw gezicht.


Maar hoe gaat het nu in zijn werk. Ik bepaal welke boom er verwijderd wordt door deze te merken met een zogenaamde bles.
Met een speciaal bles mes merk ik de boom aan drie zijden, door er een reep schors af te halen.

Het zagen gebeurt tegenwoordig met grote machines, zogenaamde harvesters. Waar vroeger een heel leger bosarbeiders zich in het zweet werkten  zit nu 1 man op de machine die vele malen meer hout oogst op 1 dag.



Een filmpje van de harvester aan het werk.


De harvester zaagt de boom om en ontdoet hem in 1 werk gang van al zijn takken. Met een uitrij combinatie wordt al het gezaagde hout verzamelt en langs de doorgaande wegen opgestapeld in zogenaamde rolstapels. Als het hout gemeten is is het klaar voor transport.


Maar niet elke boom wordt gekort. Er is ook vraag naar langhout. Mooie rechte bomen worden dan geheel verwerkt tot hijpaall of zaaghout


Lange jongens van 20 meter. De maximale lengte die houttransport mag hebben in Nederland.



Maar soms gaat het ook wel eens mis.

4 opmerkingen: